Persatuan Pelukis Malaysia

Angkatan Pelukis SeMalaysia (APS)

i. Sejarah Penubuhan

Majlis Kesenian Melayu telah ditubuhkan pada tahun 1956 dan YTM Tunku Abdul Rahman Putra sebagai penaungnya. Pada tahun 1958, Majlis Kesenian Melayu telah diubah kepada nama Angkatan Pelukis Semenanjung (APS) dan seterusnya pada tahun 1964, ia telah diubah kepada Angkatan Pelukis SeMalaysia (APS). Wujudnya APS adalah hasil dari kesedaran guru-guru yang telah menubuhkan Majlis Kesenian Melayu dalam tahun 1956.

Majlis Kesenian Melayu menjalankan aktiviti-aktiviti kesenian seperti seni lukis, muzik dan kegiatan yang lain. Akhirnya pada awal tahun 1957, beberapa orang ahli merasakan bahawa perlunya sebuah persatuan kepada pelukis-pelukis Melayu. Oleh itu, Majlis Kesenian Melayu dibubarkan dan digantikan dengan Angkatan Pelukis Semenanjung pada 15 April 1958.



ii. Pengasas dan Ahli-Ahli Persatuan

Frank Sullivan, penaung seni yang terkenal telah menemui Mohd Hoessein Enas di Pulau Pinang pada tahun 1949 dan telah menggesa beliau berpindah ke Kuala Lumpur Hoessein. Akhirnya, Hoessein Enas bersama dengan kawan-kawannya menubuhkan “Angkatan Pelukis Semenanjung” (APS) pada tahun 1967 dengan cogan katanya “seni untuk masyarakat” dan menggunakan kaedah figuratif.

Pada peringkat awal, Angkatan Pelukis Semenanjung (APS) dipengerusikan oleh Mohammed Hoessein Enas dan setiausahanya ialah Idris Salam. Beliau menumpahkan sepenuh jiwa dan raganya untuk membina seni tampak di negara ini.

Ahli jawatankuasa terdiri daripada Zakaria Noor, Sabtu Yusuf, Habibah Baharuddin dan beberapa nama yang lain. Allahyarham Tan Sri Yaacob Latif telah dipilih sebagai penaung persatuan ini.

Ahli-ahli pada peringkat awalnya ialah Mohd Hoessein Enas, Yaacob Latif, Habibah Manan, Idris Salam, Zakariah Noor, dan Sabtu Yusuf. Ahli yang menyertai kemudiannya ialah Mazli Mat Som dan Syed Ahmad Jamal. Antara ahli-ahli yang terkenal dalam persatuan ini ialah Idris Salam, Mohd Sallehuddin, Sabtu Mohd Yusof, Mazli Mat Som, Ahmad Hassan, Yusof Abdullah dan Zakariah Noor.
iii. Kepentingan / Objektif / Hala tuju Persatuan

Objektif utama APS ialah memperjuangkan nasib semua pelukis di negara ini selain menjadi medium penghubung antara golongan itu dengan kerajaan.

Di samping itu, APS juga bertujuan untuk memperluaskan konsep dan pendekatan dalam seni catan realisme yang menampilkan identiti Melayu. Tidak dinafikan, pengaruh seni tampak Barat masih menebal terutama pada dekad pasca merdeka.

Tetapi itu ketika Mohd. Hoessin masih ada. Kenyataannya kini tidak ada sebuah persatuan aktif yang menggabungkan seluruh pelukis tanah air di bawah satu bumbung. Dalam sastera, ada Gabungan Persatuan Penulis Nasional (Gapena) dan teater ada Majlis Teater Kebangsaan (Tema).

Penubuhan APS :

a) Menyatupadukan peminat-peminat seni lukis di seluruh Malaysia
b) Mengutamakan seni yang berkeperibadian Malaysia sebagai teras seni kebangsaan.
c) Memelihara dan memperjuangkan seni kebangsaan.
d) Bekerjasama dengan pertubuhan-pertubuhan kesenian khasnya seni lukis kebangsaan dan antarabangsa untuk kepentingan serta kemajuan APS dan seni kebangsaan.

.Ciri – Ciri Istimewa APS :
i. Catan berbentuk manusia secara realism menggunakan media cat minyak dan pastel
ii. Mempunyai pengikut yang ramai dari kalangan pelukis berpendidikan Melayu
iii. Selepas 1970-an, pelbagai gaya catan telah bercampur

iv. Aktiviti-Aktiviti

Pada tahun 1959, kelas melukis potret telah diadakan di bangunan PBMS. Kelas ini terus berkembang dan akhirnya menjadi empat buah kelas.

a) Kelas potret oleh Mohd Hoessein Enas
b) Kelas Arca oleh Idris Salam
c) Kelas grafik oleh Zakaria Noor
d) Seni dalaman oleh Habibah Baharuddin

Pada tahun 1964, Mazli Mat Som dilantik menjadi pengerusi APS menggantikan Mohammed Hoessein Enas. Angkatan Pelukis Semenanjung bertukar nama kepada Angkatan Pelukis SeMalaysia, selaras dengan gagasan pembentukan Malaysia.

APS terus menjalankan aktiviti-aktiviti seperti kelas lukisan, pameran, bengkel dan sebagainya. Kini APS telah pun mempunyai bangunannya sendiri di JalanTun Abdul Razak, Kuala Lumpur.

Pada tahun 1969 setelah Syed Ahmad Jamal menjadi yang diPertua APS, kelas-kelas diajar dengan konsep-konsep baru yang dikelolakan oleh pelukis-pelukis terkemuka yang kebanyakannya terdiri daripada pensyarah-pensyarah.

v. Hasil Karya / Aliran
Gaya seni lukis APS banyak dipengaruhi oleh gaya naturalis dan realism. Hanya selepas tahun 1970-an, pelbagai gaya telah bercampur.


THE WEDNESDAY ART GROUP

Pengenalan
Pada tahun 1952, Peter Harris telah menubuhkan Wednesday Art Group di Kuala Lumpur dengan tujuan untuk memperkenalkan estetika dan cara seni lukis moden kepada guru dan pelukis muda tempatan yang berminat. Pengasas kumpulan ini iaitu Peter haris merupakan ekspatariat lepasan sekolah seni lukis di United Kingdom yang bertugas sebagai Pengawas Seni Lukis Jabatan Kuala Lumpur pada tahun 1951. Beliau merupakan tokoh yang begiru berpengaruh terhadap seni lukis di sekolah-sekolah pada tahun 1950-an.
Tema dan stail
Tema kumpulan ini ialah “Seni sebagai wadah ekspresi diri”. Ianya membawa maksud seni dilihat sebagai alat untuk meluahkan ekspresi ataupun menyampaikan maksud yang tersirat yang wujud dalam diri pengkarya. Tema ini sekaligus memberi galakan kepada pelukis untuk mencipta kaedah, penekanan dan pengucapan tampak yang tersendiri.
Objektif utama kumpulan ini ialah memperkenalkan estetika, cara seni lukis, serta alat dan media catan baru kepada ahli-ahlinya. Pengasas kumpulan ini, iaitu Peter Harris juga telah memperkenalkan penggunaan berus besar dan keras menggantikan berus halus dan lembut serta penggunaan gouche sebagai bahan yang lebih liut daripada cat air sebagai media catan baru.
Aktiviti yang dilaksanakan ialah bertemu pada setiap hari Rabu dan Sabtu untuk lukisan tubuh manusia (figuratif, gubahan dan lakonan.). Gaya catan kumpulan ini adalah pelbagai seperti aliran impresionis, post-impresionis dan gaya tersendiri. Sumbangan yang diberikan oleh kumpulan ini dikatakan bahawa asas falsafah yang disemai telah menjadi tenaga pembimbing utama dalam bidang seni lukis di Malaysia pada hari ini.
Antara pelukis Wednesday Art Group ialah Cheong Laitong, Patrick Ng Kah Onn, Jolly Koh, Antony Lau, Dzulkifli Buyong, IsmailMustam, Hajedar Abdul Majid, Mustapha Mahmud, Zakaria Noor, Ho Kai Peng, LiauSiat Moi, Grace Selvanayagam, Phoon Poh Hon, Abdul Halim Mat, dan tokoh-tokoh lain.
Antara contoh karya yang dihasilkan ialah karya “Rumah Rakit-Kuala Lipis” (1956) yang dihasilkan oleh Peter Harris. Karya ini menggambarkan keindahan dan kepermaian pemandangan alam tempatan. Karya ini dihasilkan daripada sapuan-sapuan berus yang yang terkawal dengan sifat gouche yang tebal. Nilai yang cuba disampaikan ialah budaya tempatan yang menonjolkan perspektif keindahan rumah tempatan iaitu rumah rakit di sebatang, Sungai Pahang
Dari aspek gaya, karya ini merupakan catan gaya impresionis berdasarkan formula asas yang sangat digemari oleh pelukis Inggeris selepas Perang Dunia Kedua. Gubahan seolah-olah telah dibingkaikan oelh dahan-dahan pokok di sebelah tepi kiri dan kanan. Peniruan dan gaya harmoni kekuningan menimbulkan suasana tertentu di dalam karya.
Asimilasi stail antara karya-karya Peter Harris dengan pelukis lain dalam kumpulan ini dapat dihayati dengan jelas menerusi pengolahan figura manusia yang berbentuk dengan jinjang dan tinggi lampai serta sapuan berus tebal ala impasto. Kepekaan para pelukis kepada tema-tema kedaerahan dan serantau juga dapat dilihat dalam karya Patrick Ng Kah Onnseperti semangat “Bumi, Air dan udara” (1958).
Pengolahan figura juga dapat dilihat dalam karya Dzulkifli Buyong yang banyak mengambil tema kanak-kanak dalam karyanya. Catan pelukis ini merupakan representasi keriangan, kenakalan, keharmonian dan kegembiraan hidup kanak-kanak yang diterjemahkan riang bermain dan bergurau dalam persekitaran alam tempatan. Contoh karyanya seperti ”Murid Sekolah” (1962), ”Kapal Kertas” (1966), dan ”Burning Ants” (1967).
Teknik yang digunakan oleh Dzulkifli Buyong ialah catan dipersembahkan secara bersahaja dalam gaya impresionis manakala figura yang digayakan mempunyai daya tarikan spontan dan naïf. Kegembiraan hidup kanak-kanak diterjemahkan melalui aktiviti-aktiviti harian mereka. Dari aspek gaya, beliau melambangkan kanak-kanak digambarkan riang bermain dalam persekitaran alam tempatan di samping penggunaan motif-motif kedaerahan menggambarkan suasana dan budaya di desa.
Dalam karya “Kapal Kertas” (1966), beliau telah menggambarkan suasana budaya tempatan di desa. Kanak- kanak di dalam gambar jelas memperlihatkan cirri-ciri kanak-kanak Melayu di perkampungan Melayu. Ianya ditonjolkan dengan pakaian tradisional baju kurung dan kertas akhbar bertulisan jawi di dalam karya tersebut.
Kesimpulan
Dapat dilihat bahawa pelukis-pelukis dalam Wednesday Art Group telah membuat pembaharuan dengan meneroka media, teknik dan tema yang baru dalam mempamerkan tema pemandangan tempatan yang biasanya dihasilkan menggunakan cat air.
Selain cuba menyampaikan mesej alam, mereka juga mengambil berat mengenai aspek kesenian dan budaya hidup masyarakat. Ini adalah sejajar dengan tema utama kumpulan ini yang bertunjangkan kepada “Seni sebagai Wadah Ekspresi Diri”

Contoh karya

Pelukis :Peter Harris
Tajuk : “Rumah Rakit-Kuala Lipis” (1956)
Media : cat gouche
Aliran : impresionis

Pelukis : Dzulkifli Buyong
Tajuk : “Kapal kertas” (1966)
Media : kapur pastel
Aliran : impresionis


AKADEMI SENI NANYANG

Sejarah Penubuhan
Akademi Seni Nanyang terbentuk hasil daripada penghijrahan pelukis-pelukis Cina ke Asia Tenggara, khususnya Singapura, akibat daripada perlanggaran tentera Jepun ke atas China pada tahun 1936 dan ia juga merupakan akademi seni yang awal ditubuhkan di negara ini atas usaha beberapa orang pelukis yang datang dari negara China di sekitar tahun 1930-an. Akademi yang julung kalinya ditubuhkan di Malaya dibuka dengan sebuah bilik yang kecil bertentangan dengan taman hiburan Gay World di Geylang, Singapura dalam tahun 1937. Setahun kemudian, ia berpindah ke sebuah bangunan yang terletak di 93, Jalan Seranggon, Singapura. Kemasukan kumpulan pelajar pertama adalah seramai 14 orang sahaja.
Pada peringkat awal,hanya terdapat tiga orang tenaga pengajar sepenuh masa. Lim Hak Tai bertugas sebagai pengetua. Beliau mengajar catan cat air dan minyak. Kao Fei Tse mengajar asas lukisan dan Chang Meng Tee mengajar grafik ( reka bentuk ). Seorang pelukis mengajar sambilan di akademi ini ialah Chung Ting Wei.
Semasa Perang Dunia Kedua pada tahun 1941, akademi ini ditutup. Lim Hak Tai pula bersara. Pada tahun 1946, akademi ini dibuka semula dan berpindah ke 49, St Thomas Walk, Singapura. Akademi ini kemudiannya menghadapi masalah kewangan dan dua orang kaya telah dilantik menjadi lembaga pengarah untuk membantu kesulitan mereka, iaitu Tseng Chee Dahy dan Tsai Yan Fu.
Kemudian pelukis-pelukis seperti Cheng Soo Pieng, Cheng Wen His, Maddamme Georgette Chen dan lain-lain dari negara China telah datang ke Singapura. Mereka ini mendapat pendidikan seni dari beberapa buah university di negara China. Kedatangan mereka member keyakinan kepada akademi ini. Cheng Soo Ping adalah salah seorang bekas pelajar, Lim Hak Tai di Akademi Seni Amoy, China, Cheng Wen His pula lulusan seni halus di New China University, Shanghai. Madam Georgette Cheng dilahirkan di Paris dan terpengaruh dengan catan Barat.
Pada tahun 1950-an, akademi ini menawarkan kursus-kursus peringkat diploma yang mengambil masa selama 3 tahun. Kelas akan diadakan pada hari Isnin hingga Jumaat dari jam 9.30 pagi hingga 3.30 petang. Akademi ini mengikut model akademi Beaux-arts.

Pengasas / Ahli Persatuan
Lim Hak Tai yang merupakan pengasas kepada Akademi Seni Nanyang telah menerima pendidikan di Kolej Perguruan Seni Amoy ( Amoy Art Teacher’s Training College ) dalam bidang matematik, pendidikan seni dan seni catan barat.
Beliau kemudiannya mengajar di Universiti Chip Bee di Amoy dan di Akademi Seni Amoy sebelum berhijrah ke Singapura. Di samping Hak Tai, pelukis-pelukis penting Nanyang yang lain adalah seperti Cheong Soo Pieng, Chen Wen Hsi, Georgette Chen, dan Chen Chong Swee ( Wharton, 1971 ). Kesemuanya tiba di Singapura selepas Perang Dunia Kedua dan mengajar di Akademi Nanyang selepas ia dibuka semula pada tahun 1946.
Generasi kedua pelukis-pelukis Nanyang ini telah mengikuti pendidikan seni lukis Barat dan seni tradisi Cina di negara kita. Cheong Soo Pieng belajar di Akademi Seni Halus Amoy dan Akademi Seni Sin Hwa di Shanghai ( 1936 ) ; Chen Wen His menerima pendidikan di Akademi Sin Hwa dan Universiti Shanghai ( 1932 ); sementara Georgette Chen belajar di Academic Colarossi dan Academie Biloul di Paris, serta di Students League, New York ( Wharton, 1971 ; Piyadasa, 1979. Pengalaman luas mereka dalam seni Barat dan Cina telah mewujudkan pertembungan stail dalam perkembangan awal seni lukis moden tempatan.

Kepentingan / hala tuju / objektif
Tujuan utama Akademi Seni Nanyang ini ditubuhkan di Malaya adalah untuk memberikan peluang kepada penggemar seni untuk menjalani kursus pada peringkat diploma di mana di dalam jangka masa kursus tersebut mengambil masa selama tiga tahun pada tahun 1950-an.
Berdasarkan kepada kursus yang telah ditawarkan di dalam akademi ini, ia adalah berlandaskan atau berpandukan kepada model akademi Beaux-arts di mana akademi ini merupakan salah satu akademi seni halus kerajaan Perancis yang dianggap sebagai institusi seni yang paling penting di dunia.
Dengan adanya kursus yan ditawarkan ini, diharapkan penggiat seni atau pun pelukis-pelukis Nanyang dapat mencerminkan asas serta permulaan kekuatan pengaruh Barat dalam dunia seni lukis tempatan yang sekali gus menyimbolkan proses asimilasi budaya dalam bidang kesenian.

Aktiviti-aktiviti yang dijalankan
Pengasas dan juga ahli-ahli yang terdapat di dalam Akademi Nanyang ini merupakan pensyarah sepenuh masa dengan memberikan kursus kepada semua pelajar yang memasuki akademi ini.
• Lim Hak Tai ( pengetua & pensyarah cat air dan cat minyak )
• Kao Fei Tse ( pensyarah asas lukisan )
• Chang Meng Tee ( pensyarah grafik )
• Chung Ting Wei ( pensyarah sambilan )
Ciri keistimewaan :-
• Akademi ini ditutup semasa Perang Dunia Kedua ( 1941-1945 )
• Akademi ini dibuka semula pada tahun 1946 tetapi menghadapi masalah kewangan.
• Jutawan Tseng Chee Dahy dan Tsai Yan Fu dilantik sebagai lembaga pengarah untuk menyelesaikan kesulitan.

Pelukis tempatan keluaran Akademi Seni Nanyang
• Chung Chen Sun
• Cheah Yew Saik
• Jehan Chan
• Khoo Sui-Ho
• Kuo Ju Ping
• Le Chek Wan
• Lai Foong Moi
• Tan Choon Ghee
• Tew Nai-Tong

Gaya catan pelukis keluaran Akademi Seni Nanyang
Dipengaruhi oleh catan Eropah aliran impresionis, Post-Impresionis, fauvisme, kiubisme, ekspresionisme, dan abstrak ekspresionisme. Tidak ketinggalan juga gaya lukisan dan catan cina.

Contoh hasil karya

Cheong Soo Pieng. “ Kehidupan Tropika “,
Cat air, 88.9 x 45.6 cm
Aliran – kubisme


Khoo Sui Ho, 1965. “ Bright Day “
Cat minyak, 106.2 x 104.5
Aliran :- Kubisme